ဒုကၡသည္ ျပန္လည္ ေနရာခ် ထားေရး အဆင္သင့္ ျဖစ္ႏိုင္ဖို႕

ေဒလီထက္

ဖက္၊ ၀ါးေလးေတြနဲ႔ တဲအိမ္ေလးေတြထိုးၿပီး ကရင္နီ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထုိင္ၾကတဲ့ သူေတြဟာ ကရင္နီျပည္နယ္ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ ဘက္ေတြမွာ ျပန္လည္ၿပီးေတာ့ ေနထုိင္ၾကတာပါ။

တရြာမွာ ၁၀ အိမ္ေထာင္ေလာက္ရွိၿပီး အခုဆိုရင္ စုစည္းရြာ ဆယ္ရြာေလာက္ ရွိေနပါၿပီလို႔ မ်က္ျမင္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ ေဒသခံ တေယာက္က ေျပာပါတယ္။

ဒီလိုျပန္လာ ေနထိုင္ၾကသူေတြထဲမွာ မွတ္ပုံတင္ မရွိၾကတဲ့သူေတြက လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးရံုးနဲ႔ မွတ္ပုံတင္ေရး ဦးစီးဌာန နဲ႔ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရုံးမွာ လူဦးေရစာရင္းလာေရာက္ ေပးပို႔ထားၾကတယ္လို႔ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဌာနႏွင့္ အမ်ိဳးသား မွတ္ပုံတင္ေရး ဦးစီးဌာနမွ အမည္မေဖာ္လိုသူ ဝန္ထမ္းတေယာက္က ေျပာပါတယ္။
“ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဆီကေန ခြင့္ျပဳမိန္႔ ရၿပီဆိုရင္က်ေနာ္တို႔က ျပန္လာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းေတြ မွတ္ပုံတင္ေတြကို စတင္ျပီးလုပ္ေပးမွာပါ။ အထက္က ညြန္ၾကားခ်က္လာမွ လုပ္ေပးရမွာျဖစ္တယ္။ မလုပ္ေပးႏိုင္တာေတာ့မဟုတ္ဘူး။ ခြင့္ျပဳမိန္႕ကို ေစာင့္ေနရတာပါ”

စစ္ေျပဒုကၡသည္ .....

နယ္စပ္ဒုကၡသည္ စခန္းကေန ျပန္လာေန ထုိင္ၾကတဲ့ သူေတြဟာ လူဦးေရအားျဖင့္ ၅၈ ေယာက္ ေလာက္ရွိၿပီး အိမ္ေထာင္စု အေနနဲ႔ဆိုရင္ ၂၄ စုရွိပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ ေဒါခေအာရြာ၊ ေဒါေစးရွာ၊ ေဒါတမရြာ စတဲ့ ရြာေတြမွာ ျပန္လည္ၿပီး ေနထုိင္ ၾကတာပါ။ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနရ ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ ကရင္နီအမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရး ပါတီ KNPP တို႔ဟာ အခုႏွစ္အတြင္း အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး တဲ့ေနာက္ပိုင္း ေနရပ္ ရင္းကို ျပန္လည္ၿပီး ေနထိုင္ ၾကတာပါ။
ကရင္နီအမ်ိဳးသား တုိးတက္ေရးပါတီရဲ႕ အျမင္သေဘာထားအရ ကရင္နီဒုကၡသည္ စခန္းသူ၊ သားေတြအေနနဲ႔ အာမခံခ်က္ တစံုတရာမရွိေသးဘူး ဆိုရင္ ျပန္ဖို႔ မသင့္ေသးဘူး၊ လူထုေတြကို ၀န္ထုတ္၀န္ပိုး ျဖစ္ေစတဲ့ တပ္ေတြ ျပန္ရုပ္သိမ္းေပးဖို႔ လိုအပ္ေသးတယ္လို႔ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ခူဖဲဘူးက ေျပာပါတယ္။

“ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီေျမျမဳပ္မုိင္းေတြဘာေတြ ျဖဳတ္ေပးရမယ္ အဲဒီကိစၥေတြ ေနာက္ရွင္းလင္းၿပီ ဆိုတာလည္း အားလံုး တရား၀င္ေၾကညာရမွာကို တကယ္တမ္း ဒီႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္ကၿပီးေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ပါၿပီ ဆိုတဲ့ဟာ တရား၀င္ေၾကညာၿပီး မွသာလွ်င္ ေနာက္ၿပီေတာ့မွ ေနရာက ဘယ္ေနရာျဖစ္သင့္သလဲ အားလံုး လံုၿခံဳမႈအတြက္ ျဖစ္သင့္သလဲ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေနရာထုိင္ခင္းက ဘယ္လိုအေျခအေနမွာ ရွိသလဲ။ ဆိုတဲ့ဟာ အားလံုးက်ေတာ္တုိ႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္က သေဘာတူမွသာလွ်င္ လူထုေတြအတြက္ အားလံုးက ဘာမွ ေနာက္ထပ္ ျပႆနာ မရွိေတာ့တဲ့အခ်ိန္ မ်ိဳးမွသာလွ်င္ ဒါကေတာ့ မျပန္ခ်င္လည္း ျပန္ၾကရေတာ့မွာပဲ အဲဒီအခ်ိန္မ်ိဳးမွ ျပန္သင့္ တာေပါ့။”

ကရင္နီအမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရးပါတီက အစိုးရကို ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အခ်က္ ၂၀ ထဲက လူထုရဲ႕ သြားလာေရး ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖို႔ ေသာ္လည္းေကာင္း ၀န္ထုတ္၀န္ပိုးျဖစ္ေစတဲ့ ေရွ႕တန္းတပ္ေတြ၊ ၁၉၉၂-၉၅ ခုႏွစ္ကတည္းက ေဒသခံတပ္မဟုတ္တဲ့ တိုးခ်ဲ႕ထားတဲ့ စစ္ဆင္ေရးတပ္ေတြကို ျပန္ရုပ္သိမ္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားေပမယ့္ ဘာမွ အေျဖမရေသးဘူး။
အခုလက္ရွိ ေကအဲန္ပီပီနဲ႔ အစိုးရတို႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူထားတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ အေျခအေနေပၚမွာ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးက အနည္းဆံုး ၅ ႏွစ္ေလာက္ ၾကာႏုိင္တယ္လို႔ ခူဖဲဘူးက ဆက္လက္ေျပာၾကား သြားပါတယ္။
“သူတို႔က ဒီေတာင္းဆိုမႈေတြကို ခပ္ျမန္ျမန္ ေျဖရွင္းေပးမယ္။ ခပ္ျမန္ျမန္ေလး သူတို႔သေဘာတူညီမႈ ရလာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါခပ္ျမန္ျမန္ျဖစ္သြားတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လံုး၀ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္က တင္းေနၾကမယ္ဆုိေတာ့ ဒီဒုကၡသည္ ျပန္ဖို႔အေရးဆိုတာ ဘယ္လိုမွစဥ္းစားလို႔မရေသးဘူး။”
ဒီလ ၂၀ရက္ေန႔နဲ႔ ၂၁ ရက္ေန႔မွာ ကရင္နီဒုကၡသည္ေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးေနတဲ့ NGOs အဖြဲ႔အစည္းေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ UN၊ TBBC၊ COERR စတဲ့အဖြဲ႔ေတြက ကရင္နီဒုကၡသည္ စခန္းေကာ္မီတီ KnRC အဖြဲ႔အျပင္ တျခား CBOs အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၾကၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲ တရပ္ ျပဳလုပ္ၾက တယ္လို႔ KnRC ဥကၠဌ ဆရာမန္းေစာက ေျပာပါတယ္။
“အခ်ိန္မတန္ေသးဘူးလို႔ ေျပာရမွာေပါ့။ UN ကလည္း အဲလို သေဘာထားမ်ိဳးရွိတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုရင္ေတာ့ ျပန္မယ္ဆိုရင္ UN ရဲ႕ principle အရက မိမိဆႏၵသေဘာထားအရ ျပန္ရမယ္။ ေနာက္တခုက ဂုဏ္သိကၡာရွိစြာနဲ႔ လံုၿခံဳမႈရွိရမယ္။ ေနာက္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ေထာက္ပံ့မႈ အဲဒီအခ်က္ ၃ ခ်က္က အဓိကပဲ။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေတာ္တုိ႔လုပ္တာက ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈပဲ။ က်ေတာ္တို႔ျပန္မယ္ ဆိုတဲ့ဟာ မဟုတ္ေသးဘူး”
အကယ္၍ လက္ရွိ ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနက ေအးခ်မ္းၿပီ၊ ကရင္နီျပည္တြင္းမွာ ျပန္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနရွိၿပီဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ၊ ဘာေတြျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ထားမယ္ဆိုတာ အဓိကေဆြးေႏြး သြားၾကတယ္။  

ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ၾကာ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ အေျခခ် ေနထုိင္ၾကတဲ့အတြက္ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ ေနရာေဟာင္းက လယ္ယာေျမေတြဟာ ရွိခ်င္မွရွိမယ္။ ေျမလြတ္ ေျမရိုင္းေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ တျခားသူေတြက အစားထိုး ေနရာယူ သြားတာေတြ ရွိႏုိင္တယ္။ တကယ္လို႔ အဲဒီေနရာေတြကို ျပန္လည္ၿပီးေနႏိုင္ဖို႔က ေနရာသစ္တေနရာလို ျပန္လည္ျပဳစု ေပးရမယ္။ အဲဒီအျပင္ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ အေနအထိုင္ အစားအေသာက္ စတဲ့ ျပႆနာေတြ ႀကံဳေတြ႔ႏုိင္တယ္လို႔ ဆရာမန္းေစာက အခုလိုေျပာသြားပါတယ္။
“ဒီမွာလုပ္တဲ့ ပညာေရးက ဟိုမွာလုပ္တဲ့ ပညာေရးနဲ႔ အဆက္အစပ္ရွိခ်င္မွရွိမယ္။ သူတို႔ကလည္း က်ေတာ္တို႔ရဲ႕ ပညာေရးကို အသိအမွတ္ျပဳခ်င္မွျပဳမယ္။ က်န္းမာေရးလည္း ထုိနည္း၎ေပါ့။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ က်ေတာ္တုိ႔ မျပန္ခင္မွာ ဒါေတြကို က်ေတာ္တုိ႔ ဘယ္လိုဆက္စပ္ထားရမလဲ။ ျပည္တြင္းနဲ႔ ဒုကၡသည္စခန္းနဲ႔ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးေတြ က်ေတာ္တုိ႔ ဘယ္လိုဆက္စပ္ ထားရမလဲဆိုတာ က်ေတာ္တုိ႔ ေ၀ါ့ေရွာ့ေတြ လုပ္တာ အဲဒါပဲ”

က်န္းမာေရးဆိုရင္ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးဆိုရင္ ပညာေရး စတဲ့ သက္ဆုိင္ရာ ဌာနအလုိက္ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီပံ့ပိုးေပးရမယ္။ NGOs အဖြဲ႔ေတြနဲ႔လည္း ပူးေပါင္းၿပီး လုပ္ေဆာင္ၾကမွာ ျဖစ္တယ္။
ဒုကၡသည္ေတြအေနနဲ႔ ကရင္နီျပည္တြင္းမွာ ျပန္လည္အေျခခ်ေနထိုင္ရမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ရဲ႕ေတာင္းဆိုခ်က္က ကိုယ္ေနထိုင္ခ်င္တဲ့ ေျမေနရာကို ေတာင္းယူၾကမယ္။ ေနရာတခုရခဲ့မယ္ ဆိုရင္လည္း ျပင္ဆင္ၿပီးသား ျဖစ္ရမယ္။
အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၁ ေထာင္ဆိုရင္ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၁ ေထာင္၀င္ဆန္႔တဲ့ ေနရာေတြ၊ ေျမကြက္ေတြ ခ်ထားၿပီးသား ျဖစ္ရမယ္လို႔ ကရင္နီဒုကၡသည္ စခန္းေကာ္မီတီ ဆရာမန္းေစာက ေျပာသြားပါတယ္။

 http://www.ktimes.org မွေဖာ္ျပသည္ ။